Succesvolle implementatie ‘Leefstijl’ vraagt om zorgvuldige begeleiding

Er zijn verschillende methoden om pesten aan te pakken. Vaak hebben de methoden echter niet het gewenste resultaat. Uit het onderzoek blijkt dat voor een goede implementatie van een methode de volgende zaken van belang zijn: kies een methode die past bij school, team, leerlingen, ouders; zorg dat iedereen - leerlingen, ouders, team en school- zich betrokken voelt bij de methode; maak een heldere (begeleidings)structuur, waarbij een commissie of een coördinator verantwoordelijk is voor een juiste uitvoering van de methode (volgens de bedoelingen van de ontwikkelaars); rooster lessen in voor het hele schooljaar; maak de ervaringen met de methode rond pesten een vast agendapunt bij de teamvergaderingen; zorg voor systematische evaluatie van het werken met de methode; bepaal systematisch de effecten van de methode op de leerlingen.

Leerlingen, ouders en scholen ervaren problemen rond pesten. Scholen willen graag preventief werken, voorkomen dat er gepest wordt. In dit onderzoek is aandacht besteed aan de vraag hoe basisscholen een specifieke methode in de praktijk toepassen. Daarbij is gekozen voor Leefstijl, een methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling die zich richt op leerlingen, team en ouders. Er zijn drie basisscholen gevolgd die in het schooljaar 2010-2011 voor het eerst werkten met Leefstijl. Ook is informatie verzameld bij twee andere scholen, die al langer ervaring hadden met Leefstijl.

Hoewel Leefstijl vergezeld gaat van intensieve training en veel informatie, blijken zich verschillen voor te doen in de manier waarop individuele scholen omgaan met de richtlijnen. Er wordt geconcludeerd dat ontwikkelaars van methoden nóg meer aandacht moeten besteden aan het onderbouwen en verhelderen van de theoretische uitgangspunten van de methode. Ook het ontwikkelen van implementatieplannen en toezien op de uitvoering kan bevorderen dat er goede resultaten bereikt worden.

Het onderzoek is gefinancierd uit de middelen van het Kortlopend Onderwijsonderzoek en is uitgevoerd op aanvraag van de Nederlandse Oudervereniging Katholieke Onderwijs (NKO) en Pestweb.